بسته بندی گیاهان دارویی یکی از حساس ترین و مهم ترین انواع بسته بندی مواد غذایی می باشد. گیاهان دارویی باید در محیط هایی به دور از هر گونه آلودگی و گرد و غبار و ... بسته بندی شوند و معمولا کارخانه های بسته بندی گیاهان در دور از جاده های خاکی , مرغداری و ... احداث می شوند. در این مقاله از سایت چاپم کن به برسی انواع بسته بندی گیاهان دارویی می پردازیم. با ما همراه باشید.
دانش مرتبط با گیاهان دارویی و داروهای گیاهی از بحث برانگیز ترین و پرجاذبه ترین موضوعات مربوط به علوم پزشکی دردهه های اخیر بوده است بخش کشاورزی درایران به لحاظ دارا بودن توانمندی قابل توجه درمنابع تولید همواره از اهمیت ویژه ای درفرایند توسعه کشور برخوردار بوده است.
برای نیل به موفقیت دربازارهای جهانی لازم است استراتژی صادرات تکامل پیدا کند و این تکامل دریک نگاه کلی متضمن سه جنبه عمده شامل کیفیت بالای محصول بسته بندی مناسب و بازاریابی دقیق است بسته بندی مهمترین حلقه رابط بین تولید نگهداری حمل و نقل و بازاریابی است عدم هماهنگی حلقه های زنجیره تولید فرآوری و توزیع نیز موجب از بین رفتن فوائد دارویی این محصولات می شود .
امروزه بیش از گذشته لزوم تحقیق و مطالعه درخصوص مشکلات فراوری صنعت بسته بندی و برنامه ریزی هایی که می توند برطرف کننده آنها و عامل بوجود آورنده توسعه و صادرات گیاهی دارویی باشد عمیقا احساس می شود.
گسست فرهنگی درخصوص مصرف گیاهان دارویی آشنایی اندک پزشکان با خواص گیاهان دارویی نوپایی کشت گیاهان دارویی و ناکافی بودن اطلاعات لازم در زمینه تولید و فراوری انها و فقدان کارخانجات استاندارد و تولید اسانس های گیاهی از جمله چالشها و تنگناهای موجود درتولید گیاهان دارویی و فراورده های انهاست.
بسته بندی گیاهان دارویی :
متاسفانه به دلیل نبود بسته بندی مناسب برای گیاهان دارویی و بی توجهی به آن، اکثر مردم اطلاعاتی در این باره ندارند و به آن بی توجه اند. بسته بندی گیاهان دارویی باید به گونه ای طراحی شود که نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از نظر بهداشت و درمان در جایگاه مناسبی قرار گیرد. از آنجایی که طعم و مزه رابطه مستقیمی با رنگها دارد برای بسته بندی گیاهان دارویی می توان از رنگ و حتی نوع بسته بندی کمک گرفت.
هیچ شکی در این نیست که رنگها بر روی انتخاب‌های ما تأثیر گذار هستند. این مسأله بیشتر زمانی نمایان می‌شود که پای تغذیه و خورد و خوراک یا به طور کلی خوردن در میان باشد. در این زمان است که رنگ خوراکی‌ها در تصمیم‌گیری ما برای انتخاب آنها نقش بسزایی دارد.
خطوط و طرح و رنگ در ذهن مخاطب می ماند و شامل پیامهای متفاوتی می باشد. همچنین می تواند نمایانگر خصوصیات مثبت و منفی محتوای درون خود باشد. مصرف رنگ در مواد غذایی و داوریی روز به روز رو به افزایش است. رنگها مزه های مختلفی دارند که این مساله از تداعی بین دیدن و حس چشایی و بویایی ایجاد می شود.
جالب است بدانیم که طی تحقیقات صورت گرفته، محققان دریافتند که افراد قبل از اینکه درمان با داروها را شروع کنند و متوجه اثر درمانی دارو بر درمان خویش شوند واکنشی احساسی نسبت به رنگ دارو دارند، البته دلیل این تأثیرگزاری به خاطر انتظارات ذهنی و فرهنگ وابسته بیماران است.
گیاهانی هستند که طعم آنها تلخ و تند است و با توجه به محتوای درون بسته بندی گیاهان دارویی و خواص آن باید رنگی را انتخاب نمود که مشتری با آن ارتباط برقرار کند و حس تمایل به استفاده از آن محصول را داشته باشد .
برای محصولاتی نمی توان از رنگهای سبز و زرد استفاده کرد یا همچنین از قرمز و نارنجی . محصول بسته ای را در بر می گیرد که مخاطب با دیدن آن، قبل از آنکه بفهمد درون آن چه موادی است طعم آن را تشخیص دهد مثلا برای محصولات پودری از رنگهای آبی پررنگ، سبز زیتونی، قهوه ای سوخته و بنفش استفاده می کنیم تا طعم و خاصیت درمانی آن به بیننده القا شود. اما به این نکته نیز باید توجه کنیم که در کنار استفاده از این رنگهایی که با توجه به طعم و خاصیت درمانی که دارند انتخاب میکنیم باید رنگهایی را بکار برد که در کنار آن مکمل باشد و به یکباره ترس و وحشت از محصول را القا نکند، به گونه ای که ضد تبلیغ شود و مخاطب از آن فرار کند.
انواع بسته بندی گیاهان دارویی:
بسته بندی ها مناسب برای گیاهان دارویی بر حسب مواد اولیه به دسته بندی های مختلفی تقسیم می شوند که عبارتند از :
- 1 – جعبه بسته بندی
- 2– بسته بندی های پلاستیکی و سلفونی و ….
- 3- بسته بندی های یکبار مصرف پلاستیکی ( ظروف پلاستیکی یکبار مصرف )
- 4 – قوطی فلزی ( کنسرو )
- 5 – شیشه ای
که موارد نام برده شده جزء اصلی ترین ها محسوب می شوند .
شرکت تولیدی چاپم کن قادر به تولید انواع بسته بندی پلاستیکی بر حسب مواد اولیه نایلونی و نایلکسی ، سلفونی ( bopp , cpp , opp ) است که مواد اولیه قید شده نیز قابلیت تولید بست بندی هایی بسیار گوناگونی هستند .
انواع بسته بندی های متداول گیاهان دارویی:
1- جنس بسته بندی :
نوع مواد بسته بندی گیاهان دارویی و ادویه ای در ۲۰ سال گذشته تغییر چندانی نکرده است و معمولا پوشش های عایق به گاز، بخار آب، ترکیبات معطر و نور با توجه به شرایط نگهداری و حمل و نقل جهت بسته بندی این محصولات انتخاب می شوند.
البته همواره تمایل زیادی به استفاده از مواد جدید در بسته بندی گیاهان دارویی وجود دارد و در سال های اخیر پوشش های BOPP، پلی استری، نایلون های چندلایه دارای سلوفان، پلی اتیلن و پلی استر، پوشش های مشتق شده از اتیل ونیل الکل و … مورد توجه قرار گرفته اند.
بطور کلی برخی از عوامل موثر در انتخاب نوع جنس بسته بندی گیاهان دارویی و ادویه ای عبارتند از:
- قیمت
- مقاومت به ضربه و فشار
- محافظت از آلودگی های میکروبی
- عایق بودن به عوامل محیطی مانند نور، رطوبت، هوا و …
- نیاز یک گیاه به بسته بندی خاص (بسته بندی دارای مواد ضد اکسایش جهت گل حشره کش )
بعضی از اندام های گیاهان دارویی (نظیر ریشه‌ها و پوست گیاهان) را نمی‌توان به صورت عدل در آورد، از این رو آنها را درون کیسه‌های مخصوص می‌ریزند و سپس دهانه آنها را می‌دوزند. برای بسته بندی کردن بذرها و میوه‌ها، باید از کیسه‌های کوچک استفاده کرد. چون برخی از مواد دارویی (نظیر میوه نسترن کوهی و میوه درخت پیرو) به شدت جاذب رطوبت هستند، برای بسته بندی این گونه مواد باید از بسته بندی‌های پلاستیکی (پلی اتیلنی) استفاده نمود. پیکره رویشی برخی از گیاهان دارویی نسبت به فشار حساسند (نظیر گل‌های بابونه و برگ‌های نعناع)، از این رو برای بسته بندی کردن آنها باید از جعبه‌های چوبی یا مقوایی مخصوص استفاده کرد.
انواع پوشش های متداول بسته بندی گیاهان دارویی و ادویه ای در جهان :
- 1. کاغذ و مقوای نازک: جزو ارزان ترین مواد بسته بندی گیاهان دارویی می باشند که در صورت کاربرد پوشش پلی اتیلنی بر روی آنها، به رطوبت، گازها و ترکیبات معطر مقاوم می شوند.
- 2. فویل آلومینیوم: جهت بسته بندی ادویه های آسیاب شده، گیاهان دارویی حساس به نور و مواد گیاهی چسبناک مناسب است. فویل آلومینیوم به ضربه و سوراخ شدن حساس بوده و در صورت کاربرد یک لایه پلی اتیلن در سطوح داخلی اش، نسبت به گرما عایق می شود.
- 3. شیشه
- 4. پوشش های سلولزی: پوشش های شفاف و براقی هستند که براحتی در طبیعت تجزیه می شوند (تقریبا در مدت ۱۰۰ روز در زیر خاک کاملا تجزیه می شوند). اگرچه می توان آنها را بسادگی پاره کرد ولی به ضربه و سوراخ شدن مقاوم هستند. عایق به حرارت نبوده و در مقابل رطوبت هم نفوذپذیر می باشند.
- 5. پلی پروپیلن: پوششی است شفاف، مقاوم به کشش و سوراخ شدن که تاحدودی به رطوبت، گازها و ترکیبات معطر نفوذپذیر می باشد.
- 6. پلی اتیلن ترفتالات (PET) : مقاومت بسیار خوبی به رطوبت و تبادلات گازی دارد و در دامنه دمایی ۷۰- تا ۱۳۵+ سانتی‌گراد شکل و حالت خود را حفظ می نماید.
- 7. پلی اتیلن با چگالی پایین (LDPE): این ماده دارای خاصیت عایق به حرارت و تبادلات گازی بوده و از لحاظ شیمیایی نیز خنثی است. به دلیل قیمت پایین اش، بطور گسترده ای در بسته بندی گیاهان دارویی و ادویه ای کاربرد دارد.
- 8. پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE): این پوشش نسبت به پلی اتیلن با چگالی پایین، دارای استحکام بیشتر، انعطاف پذیری کمتر و شکننده تر است. نسبت به رطوبت کاملا عایق بوده و از لحاظ شیمیایی نیز خنثی است.
- 9. پوشش های زیست تجزیه پذیر و خوراکی
2- شرایط (اتمسفر) بسته بندی
- بسته بندی هوای معمولی
- بسته بندی با گاز نیتروژن
- بسته بندی تحت خلا (وکیوم)
- بسته بندی با اتمسفر تغییر یافته (کنترل شده یا بهینه شده)
اهمیت بسته بندی در صنعت تولید و فرآوری گیاهان دارویی و معطر :
بسته بندی یکی از فرآیندهای مهم در مرحله‌ی پس از برداشت محصولات کشاورزی همچون گیاهان دارویی می‌باشد که سبب حفظ کمیت و کیفیت آنها در طول مدت انبارداری می‌گردد.
مهمترین مزایای بسته بندی گیاهان دارویی عبارتند از:
- افزایش زمان نگهداری محصولات
- کند شدن سرعت کاهش کیفیت مواد مؤثره گیاهان دارویی در طول زمان
- جلوگیری از جذب رطوبت محصولات خشک شده
- کاهش خطر فساد درونی
- بیرونی و اکسایشی
- حمل و نقل آسان‌تر و سریع‌تر
. بسته بندی نامناسب گیاهان دارویی می تواند سبب تغییراتی در مواد موثره آنها شود که در نهایت باعث افت کیفیت فرآورده های دارویی و نارضایتی مصرف کنندگان خواهد شد. همچنین بسته بندی به عنوان عامل مهمی در جذب مشتری در بازارهای رقابتی داخلی و خارجی مطرح می باشد
ارزان قیمت ترین نوع بسته بندی برای گیاهان دارویی چیست ؟
اگر قصد پخش وسیع یا صادرات محصول خود را ندارید و تنها به پخش محصول خودتان در محله یا چند فروشگاه اکتفا می کنید و نمی خواهید هزینه بالایی برای بسته بندی بپردازید پیشنهاد ما به شما استفاده یک سلفون تک لایه یا تولید بسته بندی با مواد اولیه نایلونی است ، با حذف چاپ نیز هزینه های شما بسیار کاهش پیدا می کند .
بسته بندی های پاکتی و سلفونی لمینت :
یکی از برترین نوع های بسته بندی حال حاظر جهان پاکت های بسته بندی است که به علت مقاومت بسیار بالا ، ظاهر جذاب ، قیمت پایین تر نسب به رقبا و آسان مصرف بودن بسیار پر طرفدار در بین تولیدات محصولات غذایی یا موارید همچون پاکت دار گیاهی است.
