تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که چگونه می توان حجم وسیعی از برچسب ها یا سایر کارهای گرافیکی را در کمترین زمان به چاپ رساند؟ یکی از روش هایی که برای اینکار استفاده می شود چاپ فلکسوگرافی است که در برخی از موارد به اختصار به آن چاپ فلکسو نیز می گویند. در این مقاله می خواهیم با انواع مرکب فلکسوگرافی آشنا شویم و ببینیم هر کدام از این مرکب ها چه ویژگی هایی دارند.
چاپ فلکسوگرافی یکی از محبوب ترین و رایج ترین روش هایی است که برای تولید حجم وسیعی از سفارشات چاپ مورد استفاده قرار می گیرد. چاپگرهای فلکسوگرافی هم می توانند در بازه زمانی کوتاهی با انتقال مرکب از روی کلیشه زلاتینی بر روی متریال های مختلفی همچون کاغذ ، فیلم و مقوا هزاران کار چاپی را انجام دهند. یکی از موارد مهمی که در این نوع چاپ بر روی کیفیت کارهایمان اثر می گذارد مرکب فلکسوگرافی است. زمانی که می خواهید مرکب مناسب را انتخاب کنید یک سری موارد هست که باید رعایت کنید.
علی‌رغم تحقیق‌ها و بررسی‌های 50-70 ساله برای کاهش مرکب‌های فلکسو و گراور بر پایه‌ی حلال‌های آلی و جایگزینی آنها با مرکب های چاپ فلکسوی بر پایه‌ی حلال آب، هنوز بخش اعظم مرکب های چاپ فلکسو و گراور بر پایه حلال آلی هستند، هرچند پیشرفت هایی نیز در دو دهه‌ی اخیر به وقوع پیوسته است.
اولین و مهم ترین نکته ای که به هنگام انتخاب مرکب فلکسوگرافی باید مدنظر داشته باشید کشش سطحی است. مرکب ها معمولاً دوست دارند به سمتی جریان داشته باشند که سطح کرونای بالاتری داشته باشد. به همین خاطر است که می گوییم پیکربندی مناسب کشش سطحی بهتان کمک می کند مرکب را به طور یکنواخت و منظم روی همه جای سطح برسانید.
موارد دیگری که به هنگام انتخاب مرکب باید مدنظر داشته باشید عبارت است از:
سازگاری شیمیایی
مصرف محصول نهایی که تولید می شود
سرعت چاپ
مرکب فلکسوگرافی چند نوع است؟
خوب تا به اینجای کار به طور مختصر با چاپ فلکسوگرافی آشنا شدیم . حالا باید ببینیم مرکب هایی که برای اینکار استفاده می شود چند نوع هستند. معمولاً مرکب های فلکسوگرافی در انواع مختلفی عرضه می شوند. اجازه بدهید این ها را به صورت دست بندی شده بررسی کنیم:
مرکب های مبتنی بر آب
مرکب های مبتنی بر حلال
مرکب های فرابنفش و پرتو الکترونی
مرکب های مبتنی بر روغن
چیزی که در انتخاب مرکب بهتان کمک می کند نوع بستر یا سطحی است که قرار است کار چاپ بر روی آن انجام شود.
مرکب فلکسوگرافی مبتنی بر حلال بدین خاطر که اثرات مضری بر روی محیط زیست دارد محبوبیتش کمتر شده است. با اینحال می توان از این نوع مرکب ها در بسته بندی مواد غذایی و سایر موادی که مصرف خانگی دارند هم استفاده کرد.
مرکب های مبتنی بر آب:
این نوع مرکب ها عمدتا از آب و رنگدانه به همراه مواد افزودنی همچون کف زدا و agent ساخته می شوند و به چسبندگی و خشک شدن رنگ کمک می کنند. به خاطر داشته باشید که این نوع مرکب ها در میان سایر مرکب هایی که معرفی خواهیم کرد کشش سطحی بالاتری دارند. معمولا از این ها در صنعت بسته بندی هم استفاده می شود. بیایید یک بار دیگر اجزای اصلی تشکیل دهنده مرکب های مبتنی بر آب را با هم مرور کنیم:
افزودنی: اگر محصولی که قرار است تولید شود یک محصول تخصصی مثل سیلیکون و موم باشد باید مواد شیمیایی دیگری هم به مرکب اضافه شود تا کارکرد بهتری داشته باشد.
آمین: مواد شیمیایی برای تبدیل رزین به حالت مایع استفاده می شوند
رنگدانه: این گزینه به رنگدانه هایی اشاره دارد که برای رنگ بخشی به مرکب استفاده می شود.
رقیق کننده: بسته به روان یا غلیظ بودن مرکب فلکسوگرافی، مقادیر مختلفی از رقیق کننده نیاز خواهد بود. مهم ترین و رایج ترین رقیق کننده ای که استفاده می شود آب است.
رزین: معمولاً از آکریلیک ساخته می شود و برای حمل رنگدانه مورد استفاده قرار می گیرد.
مرکب های پایه آب فلکسو دهها سال است که برای چاپ روی کاغذهای کرافت و چاپ کارتن کاربرد دارد. اخیرا مرکب های چاپ فلکسوی پایه آب برای چاپ روزنامه به کار برده می شوند. این مرکب ها تقریبا ۲۵ درصد از حجم مصرف مرکب چاپ را به خود اختصاص داده اند. به هر حال تلاش برای توسعه مناسب ترین مرکب ها برای چاپ پلاستیک و ورق های مصنوعی آغاز شده است. ویژگی مرکب های پای آب عبارت اند از :
- می توانند بخارات آب را به وسیله دمش از محیط چاپ وارد جو کنند؛
- اکثر آنها آتش زا نیستند؛
- عمدتا بخارات زیاد ایجاد می کنند؟
- این مرکب ها دارای مواد آلوده کننده کمتری هستند، ضمن آنکه دارای برخی مضرات هم هستند.
- بعد از چاپ انرژی زیادی برای خشک شدن موردنیاز است ضمن آنکه سرعت انجام این فرایند نیز کمتر است.
- خواص چسبندگی و مقاومت مرکب در بیشتر مواقع شرایط استاندارد را ندارد و ضایعات حاصل از شست و شوی مرکب چاپ فلکسوی پایه آب را نمی توان قبل از پاکسازی و رساندن به وضع قابل قبول محيط زیستی، به فاضلاب فرستاد. روش رسوب دادن ضایعات حاصل از شستشوی این مرکب ها که موجب جدایی مواد مزاحم آنها می شود، از روش های معمول و موفقیت آمیز این آماده سازی است.
مرکب فلکسوگرافی مبتنی بر حلال:
نکته مهمی که باید درباره این نوع مرکب ها بدانید این است که عمدتاً از الکل، استات و رنگدانه تشکیل می شوند. برای شروع نسبت 80 الی 90 درصد الکل به همراه 10 الی 20 درصد استات کافی خواهد بود. این ها نسبتاً کشش سطحی پایین تری نسبت به مرکب های مبتنی بر آب دارند. معمولاً از مرکب های مبتنی بر حلال در تولید کیف های پلاستیکی خرید و فیلم های صنعتی استفاده می شود.
مرکب های فرابنفش و پرتو الکترونی:
این نوع مرکب فلکسوگرافی از پیش پلیمر، مونومر، اغازگر نوری و رنگدانه تشکیل می شوند. زمانی که این نوع جوهر را در معرض نور ماورابنفش و پرتو الکترونی قرار می دهیم خشک می شود. از این مرکب در صنعت بسته بندی مواد غذایی استفاده می شود.
مرکب هایی که پایه روغنی دارند:
شاید برایتان جالب باشد که بدانید این نوع مرکب از هیدروکربن ها و رنگدانه تشکیل می شوند و گاهی از اوقات در آن ها از روغن سویا نیز استفاده می شود. در برخی از موارد هم از روغن های معدنی در این موارد استفاده می شود. الاستومرهای بونا/ نیتریل در این مرکب ها هم توسط متخصصان توصیه شده است. از مرکب هایی که پایه روغنی دارند معمولاً در صنعت نشر استفاده می شود.
خالی از لطف نیست که بدانید مرکب های فلکسوگرافی در دو طبقه بندی جداگانه هم قرار می گیرند: فرار و پخت پذ
یر با تابش. مرکب های فرار دربرگیرنده حلال مایع همچون آب یا الکل هستند که خیلی زود بخار می شوند و از روی تصویر می پرند. با اینحال مرکب های پخت پذیر با تابش از طریق پیوندهای بین مولکولی خشک می شوند و بر روی بستر می مانند.
چگونه بین مرکب های فلکسوگرافی بهترین گزینه را انتخاب کنیم؟
هر نوع مرکبی که انتخاب می کنید تقریبا روی هر سطحی می تواند کار کند اما به خاطر داشته باشید که برخی از ترکیبات کارکرد بهتری با هم دارند. به عنوان مثال مرکب های مبتنی بر حلال بر روی کیسه های پلاستیکی بهتر کار می کنند. در این شرایط نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید کشش سطحی است. مرکب فلکسوگرافی شما باید پایین ترین سطح کرونا را داشته باشد. سطح چاپ صفحه باید سطح کرونای بالاتری داشته باشد.
مرکب برای انواع فیلم ها
یک مصرف عمده مرکب های پایه آب برای چاپ روی انواع فیلم های غیر کاغذی است. یک مثال قابل‌توجه، پاکت‌های «والکر کرپیس» است. باید به این مسئله توجه کرد که کاربرد پلیمرهای مصرفی به‌آسانی امکان‌پذیر نیست، بلکه این مرکب‌ها در اثر همکاری مرکب ساز و تأمین‌کننده مواد اولیه‌ی آنها برای این نوع پاکت‌ها تهیه و گسترش پیدا کرده است.
امکان استفاده از مرکب های پایه آب برای انواع فیلم‌ها چند سالی است که میسر شده اما این موفقیت محدود است، زیرا کیفیت ارائه شده توسط این نوع چاپ و مرکب نتوانسته به حد استاندارد برسد تا از نظر کیفی به حد فلکسوی پایه حلال برسد؛ بنابراین رشد کاربرد این مرکب ها برای چاپ‌های کیفیت پایین مانند چاپ کیف‌های دستی و ساک‌های رایج در بازار است. نیاز به انرژی زیاد برای خشک کردن مرکب‌های پایه آب در فرایند چاپ در مقایسه با نوع پایه حلالی بسیار فاحش است. پلاستیک بسیار نازک مانند فیلم‌های ظریف که در بسته‌بندی نان و سایر بسته‌بندی‌های غذایی کاربرد دارد، قدرت رنگ پایینی را عرضه می‌کند.
مرکب روزنامه
اگرچه فقط یک چاپخانه روزنامه در انگلستان مرکب فلکسوی پایه آب را برای روزنامه به کار می‌برد اما در آمریکا و ایتالیا از اهمیت بالایی برخوردار است. البته هیچ‌گونه نصب و راه‌اندازی در سایر کشورهای اروپایی انجام نگرفته است. جذابیت‌های این کار، قیمت تمام شده محصول چاپ نسبت به سایر روش‌های چاپی مانند لترپرس و افست رول، کاهش ساییدگی، جذب سریع و حذف پخش رنگ در فضای چاپخانه است.
فرمول پایه این نوع مرکب‌ها تقریباً با سایر مرکب‌های فلکسوی پایه آب یکسان است؛ ولی مرکب باید به دقت فرموله و تنظیم شود تا منجر به چاپ واضح و تمیز در غلظت‌های خیلی پایین با خواص خشک شدن خوب در بالاترین سرعت چاپ شود.
